Elektrostatik Toz Boya Uygulaması Nedir?
Elektrostatik toz boya uygulaması, boyanın toz formda yüzeye aktarılmasını ve parçaya yapışabilmesi için toz taneciklerine elektrostatik yük verilmesini sağlayan bir kaplama yöntemidir. Boya tabancasından çıkan yüklü partiküller, topraklanmış yüzeye çekilerek eşit bir tabaka oluşturur. Kaplama tamamlandıktan sonra parça fırına alınır ve toz boya erime noktasına kadar ısıtılarak yüzey üzerinde akışkan hâle gelir. Böylece çizilmelere, çatlamaya, şişmeye, UV ışığına ve oksidasyona karşı dirençli, son derece dayanıklı ve düzgün bir kaplama elde edilir.
Elektrostatik Toz Boya Uygulamaları Nedir?
1960’lardan bu yana toz boya, kaplama endüstrisinde hızla büyüyen bir teknoloji hâline gelmiştir. Bunun temel nedeni, metal yüzeylerde çok daha homojen ve pürüzsüz bir görünüm sunması ve geleneksel sıvı boyaların aksine yüzeyde kabarcık, akma veya dalgalanma oluşturmamasıdır.
Toz boya; pigmentler, reçineler ve mineral dolgu maddelerinin ince parçacıklar hâlinde karıştırılmasıyla elde edilir. Geri dönüştürülebilir yapısı sayesinde uygulamada %97’ye varan boya tasarrufu sağlar ve çevre dostudur. Ayrıca kaplamanın:
-
Film kalınlığı
-
Parlaklık
-
Doku
-
Renk
-
Darbe ve korozyon dayanımı
gibi özellikleri formülasyona ve kullanılan reçine türüne göre değiştirilebilir. Bu nedenle elektrostatik toz boya hem iç hem de dış mekanlarda çok geniş bir kullanım alanına sahiptir.
Toz boya uygulamasının tercih edildiği başlıca sektörler:
-
Tarım ve iş makineleri
-
Ağır vasıtalar
-
Elektrikli el aletleri
-
Klima ve havalandırma sistemleri
-
Ev aletleri
-
Çocuk oyuncakları
-
Mobilya
-
Mimari yapılar
-
Çit ve korkuluk sistemleri
-
Genel sanayi uygulamaları
Elektrostatik Toz Boya Uygulamaları Nasıl Yapılır?
Toz boya kaplaması, nozul, tabanca ve deflektör gibi ekipmanların bir arada kullanıldığı bir sistemdir. Elektrostatik tabanca, toz boya partiküllerini hava ile karıştırarak elektrik yükü kazandırır. Yüklü partiküller topraklanmış yüzeye çekilir ve statik yük sayesinde yüzeye tutunur.
Ardından fırınlama süreci başlar. Parça kontrollü bir şekilde ısıtılarak toz boyanın erimesi sağlanır ve kürleme tamamlandığında yüksek dayanımlı, düzgün ve estetik bir kaplama elde edilir.
Uygulamanın doğru şekilde yapılabilmesi için bir dizi ön hazırlık da gerekir:
-
Yüzey mutlaka yağdan arındırılmalı ve temizlenmelidir.
-
Parçalar elektrostatik yükün aktarılabilmesi için iletken olmalı ve topraklanmalıdır.
-
Kabin içerisinde toz kaybını önlemek için verimli bir seperatör sistemi bulunmalıdır.
-
Basınçlı hava ihtiyacı için temiz ve kuru hava sağlayan bir kompresör sistemi kullanılmalıdır.
-
Tabanca ayarları ve hava basıncı doğru şekilde yapılandırılmalıdır.
Bu koşullar sağlanmadığında kaplama kalitesi düşer ve yüzeyde doku bozuklukları, soyulma, tutunma zayıflığı veya renk farklılıkları görülebilir.
Elektrostatik Toz Boya Uygulamalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Elektrostatik püskürtme sistemleri 30 ile 250 kilovolt (kV) arasında yüksek voltajlarla çalıştığı için hem operatör güvenliği hem de sistem verimliliği açısından çeşitli önlemler alınmalıdır.
Dikkat edilmesi gereken başlıca noktalar:
-
Kabin çevresindeki tüm ekipmanlar statik yük birikimini önlemek için doğru şekilde topraklanmalıdır.
-
Operatörler tam koruyucu iş kıyafeti giymeli; eldiven, gözlük, maske ve solunum koruyucuları kullanmalıdır.
-
Boya kabinleri, yanıcı toz partikülleri nedeniyle alev algılama sistemleri ile korunmalıdır.
-
Aşırı ısınma durumlarında otomatik kapanma sistemleri bulunmalıdır.
-
Zehirli gazlara veya kimyasal maddelere maruz kalma riskine karşı acil durum duşu ve güvenlik istasyonları hazır olmalıdır.
Elektrostatik boya uygulaması hem yüksek kalite sunar hem de endüstride en verimli kaplama yöntemlerinden biridir. Ancak doğru ekipman, uygun parametre ayarları ve güvenlik prosedürleri uygulanmadığı takdirde sistem hem riskli hâle gelir hem de kaplama kalitesi olumsuz etkilenir.